|
2-10 The Orphan Girl
Folk tale of Chukchi
by Kerginto, Alla
Source
|
|
2-10 ӈээккэӄэй-ейвэл
|
Энмэн, нымнымык нырэмӈиӈӄинэт лыгэральыт.
ӄынур-ым ръэвмыӈильыт.
Ынръа энаральыт ӈирэӄ ӈинӄэгти кынмал лыгэрагты гэлӄытлинэт.
Ыннэнчьэн ӈээккэӄэй энмэн ейвэл.
Вулӄытвик танӈыткоовэчвыӈӈогъат ӈинӄэгти.
ӈээккэӄэе– ейвэле нэналвавӄэнат тэнтылпиӈкы.
Ынпыянвыт-ым ымыльо мыӈэрагты гэлӄытръулинэт, рыпэт гантыгэватленат нэнэнэт.
Лыгэрак, миӈкы нувичвэтӄинэт ӈинӄэгти, ныймэтваӄэн ёрорасӄыткынкэӈ ӄэпэрин амлявтыйӈын – тайӈыквын.
Ынръам колтайӈын ныймэтваӄэн ёрогъет.
ӈинӄэгти лёӈвалёма нитӄинэт яйвалеты, нылгитэнӈыткульэт- ӄинэт.
ӄынвэр ейвэле валёмнэн аӈӄайпы тылельын выегыргиӈынӄэр- гийӈын.
Тытлепы о’раралкогты елийӈын ръылинин.
Ейвэлӄэй гынтэквъи колтагэӈэты.
Елийӈа нинэчеруйвыӄинэт ӈинӄэгти.
Ейвэлӄэй ивнин ӄэпэрлевтэ:
― ӄыетги, ынӄэн нэткуркынитык.
Ынӄоры-ым елийӈын пылыткук нэмэ лыгипэтлеӄэй аӈӄагты эквэтгъи.
Ытръэч амынан ейвэлӄэй пэлятгъэ ӄапарлявтыткынык.
Ынпъоравэтльат тэӈыплыткук рагтыгъат.
Э’рыкут чит нагтынат ӈинӄэгти, уйӈэ вагъат.
Яраӈы колё эмӄулгэ, мэчичьу ӈаргынэн гамотлыръэтатлен аӈӄачормытагнэты.
Ейвэлӄэе э’йӈэвнинэт рэсӄивыльыт о’равэтльат.
Рымӈылявнэнат, энмэн ръанотайӈа пирининэт авалёмкыльэнат тэнтылпиӈык.
Ынӄоры-ым нэнвиривын ейвэлӄэй.
Ынӈин-ым ӄэлюӄ киквъэт энэнэнэкэ.
ӄуливулӄытвик майӈыянвыт умэкэтгъэт, энэнэнэкэ нъэтльэт.
Ынӄоры ӄынур нэнэнэӄэгти ӄулильыръугъэт, наӄам гапойгыма урвилытвик.
Нэмэ тытлепы у’рэквъи елийӈын.
Тутръылик ралкогты пойгийӈа налгэтынпычергъан.
Тытлыгъет-ым эрэтгъи ы’ттъымылгыӄай ынӄэн-ым уйвэлетык яаё.
ӄытлыги ынан гэнулинэт нэнэнэт.
Ытръэч.
2-10 The Orphan Girl
Once in a village people were preparing for the Whale Rite.All the grown-ups went to one yaranga, and two boys went to the other.
An orphan girl was with the latter.
In the evening the boys started laughing and frisking around.
The girl couldn’t calm them down.
All the grown-ups stayed in the yaranga, where the rite was being held, and forgot about the children.
In the yaranga where the children were staying, there was a wolverine’s head hanging over the sleeping chamber.
It was an amulet.
The ceiling of the sleeping chamber was covered with bearded seal hide.
The boys were joking around all the time and paid no attention to the orphan girl’s requests.
Suddenly the girl heard a noise from the sea, as if something were blowing and breathing fire.
It put a giant tongue into the entrance of the yaranga.
The orphan hid herself under the bearded seal hide behind the sleeping chamber.
The giant tongue was trying to catch the boys.
At that moment the wolverine’s head said to the orphan:
— Come here.
Now it’s going to sweep everyone away.
After that the giant tongue went quickly in the direction of the sea.
Only the girl was left on the wolverine’s head.
Having finished the rite, the grown-ups came back to pick up the children but couldn’t find anyone.
Only a red bloody trace stretched from the yaranga to the sea.
The orphan called to the newcomers and told them how the naughty boys were carried away by something.
The grown-up let the girl down from the wolverine’s head.
The next evening the grown-ups whose children were carried away gathered together.
Suddenly they heard the children’s cries and a ringing sound of spears.
The giant tongue showed up at the entrance again.
As soon as it showed up, [all] the spears flew at it.
A small bone fell down opposite the door.
It turned out that it [the giant tongue] had eaten the children.
The end.