民話資料

А’мын ганымытвален лыгъаӄанӈэнальын ӈэвъэнйыръын.

a’mən ɣanəmətwalen ləɣʔaqanŋænalʔən ŋæwʔænjərʔən.

-

Once upon a time, there lived a very angry and wily woman.

ӄол итгъэт гъывэӄучитэ лыгэмараквъат.

k’ol itɣʔæt ɣʔəwæqusitæ ləɣæmarakwʔat.

-

One day she had a fight with her husband, took off all her clothes, and ran to the forest.

Люур ытлён кэттываръогъэ ынкъам аманӈэната отчыкогты гынтэквъи.

luur ətlon kættəwarʔoɣʔæ ənkʔam amanŋænata otsəkoɣtə ɣəntækwʔi.

-

The next day the husband and children went to look for her, but couldn’t find her anywhere.

Эргатык ы’вэӄучитэ ганананама ӄырирнин, льук натаӈылваквъан.

ærɣatək ə’wæqusitæ ɣanananama qərirnin, lʔuk nataŋəlwakwʔan.

-

Just a year later [the people] began to see someone looking like a woman gathering the berries.

Вытку гивиӈит галяк нальоӈӈогъан ӄынур ӈэвъэнйыръын уунъыгичильын, ӈэрангытката вэтчатвата мырэнӈыттыльын, ивлывэгэ ынныӈыттыльын.

wətku ɣiwiŋit ɣalak nalʔoŋŋoɣʔan qənur ŋæwʔænjərʔən uunʔəɣisilʔən, ŋæranɣətkata wætsatwata mərænŋəttəlʔən, iwləwæɣæ ənnəŋəttəlʔən.

-

She was standing on her feet, brushing insects off, and catching fish with her claws.

Ынӄэната пэнин ынпыянва ӈэвъэнйыръыт, ымы-ым ӈинӈэвыскэтти, эвъёттэ, энмэн нымэльэв гатвата, тымӈэнӈэн анӈэнайпыльатка, ӄэлюӄ-ым кэйӈу рэнъэлӈытык.

ənqænata pænin ənpəjanwa ŋæwʔænjərʔət, əmə-əm ŋinŋæwəskætti, æwʔottæ, ænmæn nəmælʔæw ɣatwata, təmŋænŋæn anŋænajpəlʔatka, qæluq-əm kæjŋu rænʔælŋətək.

-

That’s why the old men always warned the young men not to anger [their wives] for nothing, so that they didn’t turn into bears.

ӄол-ым гатвален тэленъеп нэмыӄэй лыгъэткиӈ, а’ӄанӈэнальын тэрмэчьыӈъывэӄуч.

k’ol-əm ɣatwalen tælenʔep næməqæj ləɣʔætkiŋ, a’qanŋænalʔən tærmæsʔəŋʔəwæqus.

-

Also a long time ago, there lived an angry and fierce man.

ӄолемаравма ы’вэӄучитэ эмтэйпынэн ӈэвъэн, ынӄо-ым имтинин энмэты.

k’olemarawma ə’wæqusitæ æmtæjpənæn ŋæwʔæn, ənqo-əm imtinin ænmætə.

-

A husband and wife had their usual fight.

Пыкирык ынкы гыткалпынэннэн ынкъам йымэнэн э’нныпаӄытвэтлягты.

pəkirək ənkə ɣətkalpənænnæn ənkʔam jəmænæn æ’nnəpaqətwætlaɣtə.

-

Then he carried his wife to the cliffs by the sea.

Эргатык-ым чит йъонэн, ӄэлюӄ-ым ытлён эвын уйӈэ ынкы, ытръэч нилгиӄэтӄинэт ӈилгычывиптыткут.

ærɣatək-əm sit jʔonæn, qæluq-əm ətlon æwən ujŋæ ənkə, ətrʔæs nilɣiqætqinæt ŋilɣəsəwiptətkut.

-

He hung her upside-down.

Люур льунин ынрэчымче аӈӄак ӄынур лявтатынвыльын ръанотайӈын, наӄам э’нрылгыргэпы нэлгыпэраӄэнат ваӈкыттэ.

luur lʔunin ənræsəmse aŋqak qənur lawtatənwəlʔən rʔanotajŋən, naqam æ’nrəlɣərɣæpə nælɣəpæraqænat waŋkəttæ.

-

The next day he went there to watch [her], but there wasn’t anyone ― only rope scraps were hanging down.

Ынкъам ынӄэната тармачьыӈӄылявылтэ нивыркынэт:

ənkʔam ənqænata tarmasʔəŋqəlawəltæ niwərkənæt:

-

Suddenly he saw a monster in the sea who had a wound on his head and fangs sticking out of his nostrils.

ытлён рэнъэӄэвӈын ӈэвъэн, эвытлым ӈэвысӄэт, ӄымэл-ым нэмыӄэй рырко рэнъэлгъэ.

ətlon rænʔæqæwŋən ŋæwʔæn, æwətləm ŋæwəsqæt, qəmæl-əm næməqæj rərko rænʔælɣʔæ.

-

This is a warning to the fierce ill-tempered men: don’t laugh at your wife, otherwise she will turn into a she-walrus and kill you.

Ытръэч.

ətrʔæs.

-

The end.

-

-

-