原文
|
2-18 Рэӄокалгын нутэӈэвыт
|
Энмэн, чавчыват нъанэлёӄэнат.
Ныннульэтӄинэт.
Ынныт ынкы нымайӄэнат.
ӄол итык риӄукэтэ йъонэн ыннэн магны ныкитэ, титэ ӈан чавчыват рагтыгъат.
Наӄам-ым таӈванэван нъанэлёгъан.
Рэӄокал- гын ӄонпы ныӄамэтвальтӄэн ынкы.
Вай-ым ӄол рыннин йъонэн и’гэ.
Ивнин:
― Вынэ вай гыт нъанэлёйгыт?
― Вынэ аръаля.
Ивкэӄун ӄыгитэгын:
ӈаан ыннымагны колё.
― Эмкынтэтэ ынӄэн магны мэйӈэтгъи?
― И-и.
Ытръэч ӈаргынэн чьачаӈанма эмныкитэ нъанэлёйгым.
Иа’м э’птэё а’нэлёка?
― Э-эй, вынэ аръаля.
Опопы э’птэ мъанэлёгъак, вэчьым нэмыӄэй тъыннугъэк.
― И-и.
Вулӄытвигъи.
―Ынан тэӈвулӄытвик ӄъанэлёгэ.
Вай-ым льэлеӈкин аймынвык налгыӈойӈын нэнаёйгым.
Ынӄоры-ым тотъынток вытку нэнагтойгым.
Ныгтэтчатӄэн ыннэ.
Эвыр э’птэ ӄъанэлёгэ.
Вай-ым тутъэвтылеркын.
ӄынпылӄэквын налгыӈойӈын аймын- вычыкогты.
Ынӈатал о’тчой равакъотвагъа.
Тъылёръок ӄыгтогын налгыӈойӈын.
Вай-ым виин мычейвыткугъэк эвычагты.
Ынан етык мывинрэтгыт, ӄэлюӄ-ым нылгинитчыӄинэт ынныт.
Эвычагты чейвыткугъи.
А’мын-ым эргыръок эргатык рэӄокалгын ръилепкиргъи.
ӄолентогъэ:
―Эӄылпэ мыныгтогъан налгыӈойӈын.
Ынӄэн-ым читэвын лыгиннульэтгъи.
Рай наӄам мэлгарльайӈын тылеркын.
Опопы мынгынтэвмык, эвнэннимтикэ...
Чит-ым ыннымагны пэченэвнаркынэн и’гэ.
Нинэгыттэӄин ынӄэн риӄукэтэ.
Ныкитэ гэчьэчеӈэтлин, налгы’нойӈын гэӄитылин ӄуйвик.
Натэӈоӈӈогъан.
ӄэлюӄ-ым налгыӈойӈын пэлятгъэ.
Колё нымуллытъыльэтӄин гынтавма.
ӄынвэр тылевъитэ итгъи и’ны.
Рэӄокалгын пичыкэквъи ынкъам ляйвыӈӈогъэ нотайпы.
Лыгъоравэтльаӄай льунин.
ӈээккэӄэй.
Пынлёнэн риӄукэтэ:
― Нырэӄигыт?
―Вай кэйӈэ гинэпирилин эмрэнуӈэ.
Нинэнгынкэвэтӄин.
Игыр-ым ытлён ныроолӄылгэчеӄэн гымыкагты.
Трэчьэтгъэ-ым ринэнугъэ.
― А’мын яйвачгыргэгыт.
Ев-ев, аныӄун....
ӄол ритгъэ рэлеръугъэ, оттыраӄаеты ӄылӄытгытык.
Ынкы-ым лыгэн ӄырэӄыркын.
ӈаанрэлы тынопэты тырэлӄыты.
Трамӈылёгыт.
Элеръук кэйӈын ынкъам ӈээккэӄэй эквэтгъэт оттыраӄаеты.
Риӄукэтэ э’йӈэвнинэт:
― Э-эй, э-эй!
― Го-ой.
Кэйӈын иквъи ӈааккаӄаеты:
― ӄымӈылёгын:
“Нырэӄигыт?”
ӈээккэӄэй:
― Нырэӄигыт?
Рэӄокалгын иквъи:
― Вай-ым ныкайӈырэрэгым.
Ынӄэн гынык ӄача ръэнут?
Кэйӈын гэчеӈыттэтлин.
Нинивӄин ӈээккэӄэй:
ӄиквын – лявтот- тылгын.
ӈээккэӄэй:
― Лявтоттылгын.
Рэӄокалгын иквъи:
― Китаӄун-ым ӄъэлыпгын.
Кэйӈын иквъи ӈааккаӄаеты:
― Китаӄун-ым ӄинъэлыпги, аны ытръэч мэчмэрынрэ.
Гъалыгатгаплен.
ӄэлюӄ-ым, рымутлытъыльэвнин.
Кэйӈын иквъи:
ӄъэйӈэквыын рэӄокалгын, ӄиквын, энмэн гымнин тумгытум гатъылыӈолен.
Рэӄокалгын пынлёгъэ:
― Э’ми-ым?
― ӈоот.
Кэйӈын иквъи:
― Вынэ вай кэнолгын нымутлытъыльэтӄин.
Ивкэ ӄинэнмэлевэтгги.
― Э-эй.
Этъопэл мыпэнъёлгынынлявык.
Пэнъёлгын тэйкынин, ынӄоры выквыт рытрилнинэт пиӈчыку, рытгылевнинэт.
Йытонэнат ынкъам ёнэнат атынвычыко.
Кэйӈын ныӄынӈэтӄин.
Рэӄокалгын иквъи:
― Ынан рэмэлеквъэ.
ӄээӄын вак эткэйкэ нъэлгъи кэйӈин увик.
Эвыӈогъэ:
― Гынмылкинэк этъылкэ тынъэлык.
Рэӄокалгын:
― Ынӄэн мэлевыркын.
ӈэвысӄэтӄэй нинивӄин риӄукэтэ:
“Мытрэкэйӈытъулюгъэ”.
Ынӄэн ыӈин тымнэн кэйӈын риӄукэтэ.
ӈэвысӄэтӄэй ивнин:
― ӄырагтыгэ.
Гым ӈутку тыранымытваркын.
Ынкы нымытваӈӈогъэ.
Кунин кэйӈын.
Ынӄо нэмэ рэӄокалгын ляйвыткоӈӈогъэ.
Кэльэтэ гэгичилинэт ӈээккэӄэгти уунъыгичильыт.
Эръыкыргы- чыко гаёльатленат.
Оттылгын ивнин кэльэтэ:
― Уттуут, уттуут, ӄыкэӈэт-ым!
Уттуут, уттуут, ӄыкэӈэт-ым!
Каӈатычгатгъэ.
Ынкы вырыткынык йымэнэн эръыкыргын гэӈээккэӄэе.
Нэмэ-ым:
― Уттуут, ӄывэтгатгэ!
Вэтгатгъэ оттылгын.
Тэӈимыръэнут ныгаляӄэн.
ӈээккэӄэйым- кыт нивӄинэт ырыкагты:
вай-ым ынӈин ӄивыркынитык:
― Уттуут, уттуут, ӄыкэӈэт-ым, уттуут, уттуут, ӄыкэӈэт-ым!
Таӈылвава нитӄинэт...
пипиӄылгын, кэйӈын, мэлёталгын.
Ымыльо нылвавӄэнат уттынкэӈэвкы.
Ынанъяачы рэӄокалгын ныгаляӄэн.
ӈээккэӄэйымкэ никвъэн:
― Нутэӈэв, ӄывинрэтыткуги.
Оттылгын ӄиквын:
― Уттуут, ӄыкэӈэт-ым.
Лыгэн ынӈин иквъи рэӄокалгын, кэӈэтгъи уттуут.
Рывиривнинэт ӈээккэӄэгти.
Ынӄо ивнинэт ытри:
― Эӄылпэ ӄыкэнъугичигытык.
Эръыкыргиӈын нэнатыёйвыгъан кэнъутэ.
― ӄырагтытык, – риӄукэтэ ивнинэт ӈээккэӄэгти.
Энатыёп- лыткок йымэнэн эръыкыргын.
Ивнин оттылгын:
― Уттуут, ӄывэтгатгэ.
Уттуут, ӄывэтгатгэ.
Вэтгатгъэ оттылгын.
Рагтыгъэ рэӄокалгын.
Энмычормык вальын ынин яраӈы.
Пыкиринэӈу вирымныльэтгъи.
Кальайӈын ӄытгъи оттэты.
Рывиривнин эръыкыргын.
Гитэнин.
Эвын кэнъутэ гэйыръэтлин.
ӄолентогъэ:
― Вэчыръогыргын.
Этааны Нутэӈэвытынэ-э-э...
Нинэркылеӄинэт винвыт Нутэӈэвытын.
Яраӄайык ытлён рэсӄик-въи, ваӈэйпыръогъэ:
― А’мын, нэнэнэт гымнинэт гынан рывиривынэт?
Нутэӈэвытынэ ивнин:
― Гымнан ратгэмавӈэн.
ӄун-ым раӄылӄылтэ тумгинэт нэнэнэт.
Энмэч вай тумгэ ванэван ымы э’чуулгын ныннэнин.
Китаӄун, эпэӄэй, ӄыннэгын.
Льэлеӈит тынанӄытъылык.
ӄинэвинрэтги ынкъам ӄэйвэ ӄырагтыгэ.
Кэлы иквъи:
― Э-эй.
Вынэ мыннэгъэн!
Йылнин э’чуулгын.
Ивнин:
― Гыт ӄилкымъетги.
ӈутку ӄывэӄэтги илкэ.
Ынан тыриквыт, титэ рэтлепгъэ.
Эчги вэӄэтгъи тытлык, упынъылинин.
Ковлыткотыляма кэлы ныӄулильэтӄин:
― О’-ой, о’-ой чимиръэтыркыт нэнэнэт:
гыткаӄагтэ, мынгыӄагтэ, пыткынтэтыркыт лылеӄэгти.
ӄытлыги ынин увик нычимиръэтӄин.