民話資料

Тэленъеп энмэн, чит ӈаргынэн вусӄымчыку вальын. Ымыӈ ӄун а’ӄачайвыткоӈ вусӄымчыку. Ӄынвэр о’равэтльата нивын ыргин рэмкыльын валвиӈын:

tælenʔep ænmæn, sit ŋarɣənæn wusqəmsəku walʔən. əməŋqun a’qasajwətkoŋwusqəmsəku. qənwær o’rawætlʔata niwən ərɣin ræmkəlʔən walwiŋən:

Тэленъеп энмэн, чит ӈаргынэн вусӄымчыку вальын. Ымыӈ ӄун а’ӄачайвыткоӈ вусӄымчыку. Ӄынвэр о’равэтльата нивын ыргин рэмкыльын валвиӈын:

―Эты вай ынӈин ӄонпы мытратваркын, а’ӄаляйвыӈ лымынкыри.

―ætə waj ənŋin qonpə mətratwarkən, a’qalajwəŋləmənkəri.

―Эты вай ынӈин ӄонпы мытратваркын, а’ӄаляйвыӈ лымынкыри.

Валвиӈын иквъи:

walwiŋən ikwʔi:

Валвиӈын иквъи:

―Ако вынэ микырык-ым ынӈин нэнъиквым? А’тав вынэ мытантэнмыӈатык, у’рэмиӈкыри мэквэтык.

―ako wənæ mikərək-əm ənŋin nænʔikwəm? a’taw wənæ mətantænməŋatək, u’ræmiŋkəri mækwætək.

―Ако вынэ микырык-ым ынӈин нэнъиквым? А’тав вынэ мытантэнмыӈатык, у’рэмиӈкыри мэквэтык.

Валвиӈын тымӈэвэтгыры эквэтгъи о’равэтльаваратэты-ым эмъейвэче. Люур аӈарӄэргыӄай авынтыляма льунин. Ытръэч эӈэрӄэгти ӄэргыӄавӄаё нитӄинэт тыляма. Вэты лыгэн аӈарӄэргыӄайыгъет нылеӄин. Ӄынвэрэвыр-ым кальаран льунин. Ӈэнри пыкитчыӄиквъи. Рэсӄивинэӈу ытръэч иквъи:

walwiŋən təmŋæwætɣərə ækwætɣʔi o’rawætlʔawaratætə-əm æmʔejwæse. luur aŋarqærɣəqaj awəntəlama lʔunin. ətrʔæs æŋærqæɣti qærɣəqawqajo nitqinæt təlama. wætə ləɣæn aŋarqærɣəqajəɣʔet nəleqin. qənwæræwər-əm kalʔaran lʔunin. ŋænri pəkitsəqikwʔi. ræsqiwinæŋu ətrʔæs ikwʔi:

Валвиӈын тымӈэвэтгыры эквэтгъи о’равэтльаваратэты-ым эмъейвэче. Люур аӈарӄэргыӄай авынтыляма льунин. Ытръэч эӈэрӄэгти ӄэргыӄавӄаё нитӄинэт тыляма. Вэты лыгэн аӈарӄэргыӄайыгъет нылеӄин. Ӄынвэрэвыр-ым кальаран льунин. Ӈэнри пыкитчыӄиквъи. Рэсӄивинэӈу ытръэч иквъи:

―Ээй, рэӄулымӈэ-ым. Ӄынвэр гымоӄай маленарагчельэгым. Лымӈэвыр этыӄун аны тырэтыляркын.

―ææj, ræquləmŋæ-əm. qənwær ɣəmoqaj malenaraɣselʔæɣəm. ləmŋæwər ætəqun anə tərætəlarkən.

―Ээй, рэӄулымӈэ-ым. Ӄынвэр гымоӄай маленарагчельэгым. Лымӈэвыр этыӄун аны тырэтыляркын.

Люур вай кэльэнпыӈэвӄэе гитэнин ынкъам ивнин:

luur waj kælʔænpəŋæwqæje ɣitænin ənkʔam iwnin:

Люур вай кэльэнпыӈэвӄэе гитэнин ынкъам ивнин:

―Ако мэӈӄокэнайгыт ? Лымӈъэмӈот гымыкы лейвыгъи.

―ako mæŋqokænajɣət ? ləmŋʔæmŋot ɣəməkə lejwəɣʔi.

―Ако мэӈӄокэнайгыт ? Лымӈъэмӈот гымыкы лейвыгъи.

Вэлвэ ивнин:

wælwæ iwnin:

Вэлвэ ивнин:

―Ако вынэ вай лыгэн чымчекинэйгым. Вай гыныкӄачакэнайгым. Энмэч опопы ӈирэмури мынылгитумгэвмык.

―ako wənæ waj ləɣæn səmsekinæjɣəm. waj ɣənəkqasakænajɣəm. ænmæs opopə ŋiræmuri mənəlɣitumɣæwmək.

―Ако вынэ вай лыгэн чымчекинэйгым. Вай гыныкӄачакэнайгым. Энмэч опопы ӈирэмури мынылгитумгэвмык.

Эмчимгъутэ нивӄин валвиӈын:

æmsimɣʔutæ niwqin walwiŋən:

Эмчимгъутэ нивӄин валвиӈын:

―Ынӈъэмӈот лыгиӄулинутэкинэйгым.

―ənŋʔæmŋot ləɣiqulinutækinæjɣəm.

―Ынӈъэмӈот лыгиӄулинутэкинэйгым.

Эвын ынӄэн кэльэнпыӈэвӄэе ӄэплю нинэлгыӄинэт тиркытир ынкъам йъилгын. Ымыльо ӄэргэнаӈат ганатчыӈатленат. Нэмэ кэльэнпыӈэвӄэе пынлёнэн:

æwən ənqæn kælʔænpəŋæwqæje qæplu ninælɣəqinæt tirkətir ənkʔam jʔilɣən. əməlʔo qærɣænaŋat ɣanatsəŋatlenat. næmæ kælʔænpəŋæwqæje pənlonæn:

Эвын ынӄэн кэльэнпыӈэвӄэе ӄэплю нинэлгыӄинэт тиркытир ынкъам йъилгын. Ымыльо ӄэргэнаӈат ганатчыӈатленат. Нэмэ кэльэнпыӈэвӄэе пынлёнэн:

―Элымӈэ вай гымык ӄэйвэ ытлён лыгичымче вальэгыт?

―æləmŋæ waj ɣəmək qæjwæ ətlon ləɣisəmse walʔæɣət?

―Элымӈэ вай гымык ӄэйвэ ытлён лыгичымче вальэгыт?

Валвиӈа ивнин:

walwiŋa iwnin:

Валвиӈа ивнин:

―Аны вай лыгичымче вальэгым, ытръэч вай аръаля ыллён тэӈвытку гым тылейвык гыныкагты. Итык чит нырэенӈигым ӄонпы, ытръэч амваӈэлтатык.

―anə waj ləɣisəmse walʔæɣəm, ətrʔæs waj arʔala əllon tæŋwətku ɣəm təlejwək ɣənəkaɣtə. itək sit nəræjenŋiɣəm qonpə, ətrʔæs amwaŋæltatək.

―Аны вай лыгичымче вальэгым, ытръэч вай аръаля ыллён тэӈвытку гым тылейвык гыныкагты. Итык чит нырэенӈигым ӄонпы, ытръэч амваӈэлтатык.

Ынӄоры валвиӈа ивнин:

ənqorə walwiŋa iwnin:

Ынӄоры валвиӈа ивнин:

―Энмэсӄун эвын рэмкыльигым нъинэнӄэплювичвэвыркын вай ӄутыргу.

―ænmæsqun æwən ræmkəlʔiɣəm nʔinænqæpluwiswæwərkən waj qutərɣu.

―Энмэсӄун эвын рэмкыльигым нъинэнӄэплювичвэвыркын вай ӄутыргу.

Кэльэнпыӈэвэ ивнин:

kælʔænpəŋæwæ iwnin:

Кэльэнпыӈэвэ ивнин:

―Ытръэч-ым лыгэнитык мэлтэӈэйгулеткыльигыт, лыгэнитык ынкъам атаӈычьыкэгыргэгыт.

―ətrʔæs-əm ləɣænitək mæltæŋæjɣuletkəlʔiɣət, ləɣænitək ənkʔam ataŋəsʔəkæɣərɣæɣət.

―Ытръэч-ым лыгэнитык мэлтэӈэйгулеткыльигыт, лыгэнитык ынкъам атаӈычьыкэгыргэгыт.

Лыгэн амынан ныӄэплювичвэтӄин кэльэнпыӈэвӄэй. Валвиӈа ивнин:

ləɣæn amənan nəqæpluwiswætqin kælʔænpəŋæwqæj. walwiŋa iwnin:

Лыгэн амынан ныӄэплювичвэтӄин кэльэнпыӈэвӄэй. Валвиӈа ивнин:

―А’мын кынмал мынӄэплювичвэтыркын. Мытив-ым чеӈэт гачымченаальа мынъытэӈычьэтыркын.

―a’mən kənmal mənqæpluwiswætərkən. mətiw-əm seŋæt ɣasəmsenaalʔa mənʔətæŋəsʔætərkən.

―А’мын кынмал мынӄэплювичвэтыркын. Мытив-ым чеӈэт гачымченаальа мынъытэӈычьэтыркын.

Чама валвиӈа нинивӄин:

sama walwiŋa niniwqin:

Чама валвиӈа нинивӄин:

― Ынӈатал-ым ӄытлыги гыт ынантаӈынпыӈавӄаегыт. Кынмал мытъяаркынат ӄэпылти. Чит-ым ынӈин гатвата гачымченаальа.

― ənŋatal-əm qətləɣi ɣət ənantaŋənpəŋawqajeɣət. kənmal mətʔaarkənat qæpəlti. sit-əm ənŋin ɣatwata ɣasəmsenaalʔa.

― Ынӈатал-ым ӄытлыги гыт ынантаӈынпыӈавӄаегыт. Кынмал мытъяаркынат ӄэпылти. Чит-ым ынӈин гатвата гачымченаальа.

Наӄам кэльэнпыӈэвӄэй ӄэплютэ ныӄэплювичвэтӄин. Валвиӈа нинивӄин:

naqam kælʔænpəŋæwqæj qæplutæ nəqæpluwiswætqin. walwiŋa niniwqin:

Наӄам кэльэнпыӈэвӄэй ӄэплютэ ныӄэплювичвэтӄин. Валвиӈа нинивӄин:

―Колё а’мын китаӄун аны гымраӄ мыӄэплюгъэн. Эвын лыгэн гынык алягтэӈ вальэгым.

―kolo a’mən kitaqun anə ɣəmraq məqæpluɣʔæn. æwən ləɣæn ɣənək alaɣtæŋ walʔæɣəm.

―Колё а’мын китаӄун аны гымраӄ мыӄэплюгъэн. Эвын лыгэн гынык алягтэӈ вальэгым.

Ынраӄ-ым аны кэльэнпыӈэвӄэе гыто нинэлгыӄинэт ӄэпылти, тиркытир ынкъам йъилгын. Нэмэ кэльэнпыӈэвӄэе ӄэплюнин ӄэпыл–тиркытир. Валвиӈа танӈавэты нинивӄин, анъяӈӈонэн чама:

ənraq-əm anə kælʔænpəŋæwqæje ɣəto ninælɣəqinæt qæpəlti, tirkətir ənkʔam jʔilɣən. næmæ kælʔænpəŋæwqæje qæplunin qæpəl–tirkətir. walwiŋa tanŋawætə niniwqin, anʔaŋŋonæn sama:

Ынраӄ-ым аны кэльэнпыӈэвӄэе гыто нинэлгыӄинэт ӄэпылти, тиркытир ынкъам йъилгын. Нэмэ кэльэнпыӈэвӄэе ӄэплюнин ӄэпыл–тиркытир. Валвиӈа танӈавэты нинивӄин, анъяӈӈонэн чама:

―Ако эвын чеӈэр нылгиӄэплюйгыт, колё а’мын гымнан итык чамъам трэӄэплюӈын.

―ako æwən seŋær nəlɣiqæplujɣət, kolo a’mən ɣəmnan itək samʔam træqæpluŋən.

―Ако эвын чеӈэр нылгиӄэплюйгыт, колё а’мын гымнан итык чамъам трэӄэплюӈын.

Ӄынвэр-ым кэльэнпыӈэвӄэе ӄэплюнин ӄэпыл–тиркытир о’равалвиӈэтыӈ. Валвиӈа ивнин:

qənwær-əm kælʔænpəŋæwqæje qæplunin qæpəl–tirkətir o’rawalwiŋætəŋ. walwiŋa iwnin:

Ӄынвэр-ым кэльэнпыӈэвӄэе ӄэплюнин ӄэпыл–тиркытир о’равалвиӈэтыӈ. Валвиӈа ивнин:

―Китаӄун-ым ынраӄ о’рагыныкы а’тав мытантэнмыӈгъан.

―kitaqun-əm ənraq o’raɣənəkə a’taw mətantænməŋɣʔan.

―Китаӄун-ым ынраӄ о’рагыныкы а’тав мытантэнмыӈгъан.

Ынӄор-ым валвиӈа ӄэплюнин, люур рыногыргэпы тиркытир рынтоӈаннэн. Кэльэнпыӈэвӄэе ивнин:

ənqor-əm walwiŋa qæplunin, luur rənoɣərɣæpə tirkətir rəntoŋannæn. kælʔænpəŋæwqæje iwnin:

Ынӄор-ым валвиӈа ӄэплюнин, люур рыногыргэпы тиркытир рынтоӈаннэн. Кэльэнпыӈэвӄэе ивнин:

―Оой, иа’м ынраӄ гырголягты ӄэплюгъэн? Нэмыӄэй гымнин увичвинэӈ ынӄэн ӄэпыл.

―ooj, ia’m ənraq ɣərɣolaɣtə qæpluɣʔæn? næməqæj ɣəmnin uwiswinæŋ ənqæn qæpəl.

―Оой, иа’м ынраӄ гырголягты ӄэплюгъэн? Нэмыӄэй гымнин увичвинэӈ ынӄэн ӄэпыл.

Валвиӈа ивнин:

walwiŋa iwnin:

Валвиӈа ивнин:

―Ик, ынанъаёк трэрэнӈын ынӄэн, итык гымыграк иргъи, наӄам гымнин яраӈы лыгичымчеӄэй варкын.

―ik, ənanʔajok trærænŋən ənqæn, itək ɣəməɣrak irɣʔi, naqam ɣəmnin jaraŋə ləɣisəmseqæj warkən.

―Ик, ынанъаёк трэрэнӈын ынӄэн, итык гымыграк иргъи, наӄам гымнин яраӈы лыгичымчеӄэй варкын.

Нэмэ валвиӈа ивнин:

næmæ walwiŋa iwnin:

Нэмэ валвиӈа ивнин:

―Китаӄун аны гынраӄ йъилгын ӄыӄэплюгын, гыт-ым чеӈэт ныйъэӄэплюйгыт, ынпыӈэвӄэйигыт, чама таӈтъымгыргыльэгыт колё ынӄэн.

―kitaqun anə ɣənraq jʔilɣən qəqæpluɣən, ɣət-əm seŋæt nəjʔæqæplujɣət, ənpəŋæwqæjiɣət, sama taŋtʔəmɣərɣəlʔæɣət kolo ənqæn.

―Китаӄун аны гынраӄ йъилгын ӄыӄэплюгын, гыт-ым чеӈэт ныйъэӄэплюйгыт, ынпыӈэвӄэйигыт, чама таӈтъымгыргыльэгыт колё ынӄэн.

Кэльэнпыӈэвӄэе ӄэплюнин йъилгын. Люур вай нэмыӄэй рыногыргэпы рынтоӈаннэн. Валвиӈа ивнин:

kælʔænpəŋæwqæje qæplunin jʔilɣən. luur waj næməqæj rənoɣərɣæpə rəntoŋannæn. walwiŋa iwnin:

Кэльэнпыӈэвӄэе ӄэплюнин йъилгын. Люур вай нэмыӄэй рыногыргэпы рынтоӈаннэн. Валвиӈа ивнин:

―Колё а’мын пытӄы гыт йъарат ныйъэӄэплюйгыт, гымык ӄаплёк майӈэтчыӈ вальын рынтоӈатын.

―kolo a’mən pətqə ɣət jʔarat nəjʔæqæplujɣət, ɣəmək qaplok majŋætsəŋ walʔən rəntoŋatən.

―Колё а’мын пытӄы гыт йъарат ныйъэӄэплюйгыт, гымык ӄаплёк майӈэтчыӈ вальын рынтоӈатын.

Нэмэ валвиӈа ивнин:

næmæ walwiŋa iwnin:

Нэмэ валвиӈа ивнин:

―Колё мыттэӈычьэнмык увичвэтык. Китаӄун чеӈэт лымӈэ мынӈирэӄэвмык ӄэплювичвэтык, мыгтынат ӄэпылти.

―kolo məttæŋəsʔænmək uwiswætək. kitaqun seŋæt ləmŋæ mənŋiræqæwmək qæpluwiswætək, məɣtənat qæpəlti.

―Колё мыттэӈычьэнмык увичвэтык. Китаӄун чеӈэт лымӈэ мынӈирэӄэвмык ӄэплювичвэтык, мыгтынат ӄэпылти.

Кэльэнпыӈэвӄэе ивнин:

kælʔænpəŋæwqæje iwnin:

Кэльэнпыӈэвӄэе ивнин:

―Эченур ӄылгэгагчаквэ, ытлён вай лыгэн-ым тръатчаркынэгыт.

―æsenur qəlɣæɣaɣsakwæ, ətlon waj ləɣæn-əm trʔatsarkənæɣət.

―Эченур ӄылгэгагчаквэ, ытлён вай лыгэн-ым тръатчаркынэгыт.

Валвиӈа ивнин:

walwiŋa iwnin:

Валвиӈа ивнин:

―Ии, лыгэн пэтлеӄэй трэетгъэ. Эвын рэмкын ныплювичвэтӄин, ӄырым вай эеткэ митык, ыпыльигым увичвытумгигым.

―ii, ləɣæn pætleqæj træjetɣʔæ. æwən ræmkən nəpluwiswætqin, qərəm waj æjetkæ mitək, əpəlʔiɣəm uwiswətumɣiɣəm.

―Ии, лыгэн пэтлеӄэй трэетгъэ. Эвын рэмкын ныплювичвэтӄин, ӄырым вай эеткэ митык, ыпыльигым увичвытумгигым.

Валвиӈын ӈытогъэ. Люур вай ытръэч рагролмык льунинэт тиркытир ынкъам йъилгын. Лыгэнэвыр тиркытир ӄэплюнин гырголягты. Люур-ым вай тиркыръугъи. Энмэч лыгэнэвыр э’ӄэгниръугъи. Ынӄор-ым йъилгын ӄэплюнин гырголягты. Люур-ым нэмыӄэй эргыпйъэлгыръогъэ. Аны гэриӈэмъетлин валвиӈын. Ӄытлыги ынин лыгэчекыяа вальын яраӈы. Ытръэч тыляма танӈавэты нытипъэйӈэӄин:

walwiŋən ŋətoɣʔæ. luur waj ətrʔæs raɣrolmək lʔuninæt tirkətir ənkʔam jʔilɣən. ləɣænæwər tirkətir qæplunin ɣərɣolaɣtə. luur-əm waj tirkərʔuɣʔi. ænmæs ləɣænæwər æ’qæɣnirʔuɣʔi. ənqor-əm jʔilɣən qæplunin ɣərɣolaɣtə. luur-əm næməqæj ærɣəpjʔælɣərʔoɣʔæ. anə ɣæriŋæmʔetlin walwiŋən. qətləɣi ənin ləɣæsekəjaa walʔən jaraŋə. ətrʔæs təlama tanŋawætə nətipʔæjŋæqin:

Валвиӈын ӈытогъэ. Люур вай ытръэч рагролмык льунинэт тиркытир ынкъам йъилгын. Лыгэнэвыр тиркытир ӄэплюнин гырголягты. Люур-ым вай тиркыръугъи. Энмэч лыгэнэвыр э’ӄэгниръугъи. Ынӄор-ым йъилгын ӄэплюнин гырголягты. Люур-ым нэмыӄэй эргыпйъэлгыръогъэ. Аны гэриӈэмъетлин валвиӈын. Ӄытлыги ынин лыгэчекыяа вальын яраӈы. Ытръэч тыляма танӈавэты нытипъэйӈэӄин:

А’мо-он томгачгын,

a’mo-on tomɣasɣən,

А’мо-он томгачгын,

Кунапат ӄъитыри,

kunapat qʔitəri,

Кунапат ӄъитыри,

Митиӄэй кунапат

mitiqæj kunapat

Митиӄэй кунапат

Таӈӄэргэты нылеӄин.

taŋqærɣætə nəleqin.

Таӈӄэргэты нылеӄин.

Таӈэръыӈавъёлгын,

taŋærʔəŋawʔolɣən,

Таӈэръыӈавъёлгын,

Таӈпэлгыӈавъёлгын,

taŋpælɣəŋawʔolɣən,

Таӈпэлгыӈавъёлгын,

Чит-ым итык гымоӄай

sit-əm itək ɣəmoqaj

Чит-ым итык гымоӄай

Гэӄэплювичвэтлин.

ɣæqæpluwiswætlin.

Гэӄэплювичвэтлин.

Микынэ вэчьым лыги

mikənæ wæsʔəm ləɣi

Микынэ вэчьым лыги

Гым увъэлиръыльигым,

ɣəm uwʔælirʔəlʔiɣəm,

Гым увъэлиръыльигым,

Ытръэч нарантээватгым

ətrʔæs narantææwatɣəm

Ытръэч нарантээватгым

Турмэйӈэтыльырык.

turmæjŋætəlʔərək.

Турмэйӈэтыльырык.

Галгаёк ынанвытко

ɣalɣajok ənanwətko

Галгаёк ынанвытко

Тылейвыгъэк рамкэты.

təlejwəɣʔæk ramkætə.

Тылейвыгъэк рамкэты.

Варатэты ейвэче,

waratætə jejwæse,

Варатэты ейвэче,

Иӈӄун мынтэӈычьэтыркын.

iŋqun məntæŋəsʔætərkən.

Иӈӄун мынтэӈычьэтыркын.

Ӄынвэрэвыр валвиӈын пыкиргъи. Нивын о’равэтльата:

qənwæræwər walwiŋən pəkirɣʔi. niwən o’rawætlʔata:

Ӄынвэрэвыр валвиӈын пыкиргъи. Нивын о’равэтльата:

―Колё а’мын ынӈатал мэӈӄо етгъи, тытэӈэтигыт? Тэнйылгымиӈкыри мытрэнтыгыт?

―kolo a’mən ənŋatal mæŋqo jetɣʔi, tətæŋætiɣət? tænjəlɣəmiŋkəri mətræntəɣət?

―Колё а’мын ынӈатал мэӈӄо етгъи, тытэӈэтигыт? Тэнйылгымиӈкыри мытрэнтыгыт?

Валвиӈа ивнинэт:

walwiŋa iwninæt:

Валвиӈа ивнинэт:

―А’мын-ым мытив-ым эвын рэмкын ныплывинрэтӄин. Итык-ым ынӈатал э’тки чекыяайпы тыетык.

―a’mən-əm mətiw-əm æwən ræmkən nəpləwinrætqin. itək-əm ənŋatal æ’tki sekəjaajpə təjetək.

―А’мын-ым мытив-ым эвын рэмкын ныплывинрэтӄин. Итык-ым ынӈатал э’тки чекыяайпы тыетык.

Нивын валвиӈын:

niwən walwiŋən:

Нивын валвиӈын:

―Колё ипэ рэӄэ мынмынгыквыгыт? Ытръэч вэчьым э’нӄу рэлгыӈын йильэльуӈэлвыл ?

―kolo ipæ ræqæ mənmənɣəkwəɣət? ətrʔæs wæsʔəm æ’nqu rælɣəŋən jilʔælʔuŋælwəl ?

―Колё ипэ рэӄэ мынмынгыквыгыт? Ытръэч вэчьым э’нӄу рэлгыӈын йильэльуӈэлвыл ?

Валвиӈа ивнинэт:

walwiŋa iwninæt:

Валвиӈа ивнинэт:

―Ок, а’мын-ым э’тки нэмыӄэй вынэ тургин, итык-ым лыгэн аръальам таӈванэван гымнан э’нӄу мылгыгъэн.

―ok, a’mən-əm æ’tki næməqæj wənæ turɣin, itək-əm ləɣæn arʔalʔam taŋwanæwan ɣəmnan æ’nqu məlɣəɣʔæn.

―Ок, а’мын-ым э’тки нэмыӄэй вынэ тургин, итык-ым лыгэн аръальам таӈванэван гымнан э’нӄу мылгыгъэн.

Ӄээӄын валвиӈын чемгъотвагъэ. Ӄынвэр иквъи:

qææqən walwiŋən semɣʔotwaɣʔæ. qənwær ikwʔi:

Ӄээӄын валвиӈын чемгъотвагъэ. Ӄынвэр иквъи:

―Опопы-ым ынӄэн мачынан мыпиригъэн, наӄам-ым эвын рэркурӈыркыниткы. Итык-ым эвын рэмкын ныплывинрэтӄин.

―opopə-əm ənqæn masənan məpiriɣʔæn, naqam-əm æwən rærkurŋərkənitkə. itək-əm æwən ræmkən nəpləwinrætqin.

―Опопы-ым ынӄэн мачынан мыпиригъэн, наӄам-ым эвын рэркурӈыркыниткы. Итык-ым эвын рэмкын ныплывинрэтӄин.

О’равэтльата нивын:

o’rawætlʔata niwən:

О’равэтльата нивын:

―Ынӈатал-ым вэлынкыӄунэйгыт. Итык вай эммурыку тэӈвусӄымчыку мынъытваркын.

―ənŋatal-əm wælənkəqunæjɣət. itək waj æmmurəku tæŋwusqəmsəku mənʔətwarkən.

―Ынӈатал-ым вэлынкыӄунэйгыт. Итык вай эммурыку тэӈвусӄымчыку мынъытваркын.

Лыгэтанъельальоӈалвыльычгын валвиӈэты нэйылгъэн. Валвиӈын амкоргава рыпэт гэвучвыпиӈкуткулин.

ləɣætanʔelʔalʔoŋalwəlʔəsɣən walwiŋætə næjəlɣʔæn. walwiŋən amkorɣawa rəpæt ɣæwuswəpiŋkutkulin.

Лыгэтанъельальоӈалвыльычгын валвиӈэты нэйылгъэн. Валвиӈын амкоргава рыпэт гэвучвыпиӈкуткулин.

Ытръэч лымӈыл.

ətrʔæs ləmŋəl.

Ытръэч лымӈыл.