Folk Tales

Иркин гоораткэ Пиэтэр Бэрбэкин модольол. Почтальонок.

irkin gooratke pieter berbekin modol'ol. pochtal'onok.

Пиэтэр Бэрбэкингэлэ убун гооратӈин льиэльэлӈаа, лэмэн надоӈоодьуɵнэк йандил льэлӈаа.

pieter berbekingele ubun gooratŋin l'iel'elŋaa, lemen nadoŋood'uönek jandil l'elŋaa.

Пиэтэр Бэрбэкин таат кэбэч.

pieter berbekin taat kebet'.

Хонут хонут хонут шаал молҕот альоодэй анньэк мэдуул.

qonut qonut qonut ʃaal molʁot al'oodej ann'ek meduul.

"Пиэтэр Бэрбэкин мэт лаӈи кэлук!"

"pieter berbekin met laŋi keluk!" moni.

Йуɵдэй, ньэлэмэдиэ эл льэн.

juödej, n'e=lemedie el=l'en.

"Пиэтэр Бэрбэкин мэт лаӈи кэлук!"

"pieter berbekin met laŋi keluk!"

Хони, ажуу мэдуулбэнӈин хони.

qoni, aʒuu meduul=benŋin qoni.

Таат йуɵм, модьулэмдик, шаалгэ апльэтай йододаальэл.

taat juöm, mod'ulemdik, ʃaalge apl'etaj jododaal'el.

"Мигидэ мигидэ кэлук, мигидэ кэлук!"

"migide migide keluk migide keluk!"

Альдэгэ йахай, шаал архаа йахай.

al'dege jaqaj, ʃaal arqaa jaqaj.

Апльэтай мэнмэгэт (?) Пиэтэр Бэрбэкингэ таат йодаач.

apl'etaj menmeget (?) pieter berbekinge taat jodaat'.

Ньачиилэ хони, ньэ оҕоодин лорхайм, ньэ мододин лорхайм, молҕодин титаат йододайльэл.

n'at'iile qoni, n'e=oʁoodin lorqajm, n'e=mododin lorqajm, molʁodin titaat jododajl'el.

"Таат аҕурпэл кэрийэтэ," мони, "лочилгэ эт пиэдэйэ."

"taat aʁurpel kerijete," moni, "lot'ilge et=piedeje."

"Ээ, пиэдэк," мони, "мэт лочил эл иӈийэ."

"ee, piedek," moni, "met lot'il el=iŋije."

"Таат аҕурпэл кэрийэтэ," мони, "мэт оожиигэ эт лɵwдичэ."

"taat aʁurpel kerijete," moni, "met ooʒiige et=löwdit'e."

"Ээ, лɵwдуук," мони, "мэт оожии эл иӈийэ."

"ee, löwduuk," moni, "met ooʒii el=iŋije."

"Титаат лэӈдоолит аҕурпэдэ эwрэл кэрийэтэ шибичэ ноноҕо шибичэ ноноҕо молҕо эт эwрэйэ, шибичэ лэгут."

"titaat leŋdoolit aʁurpede ewrel kerijete ʃibit'e nonoʁo ʃibit'e nonoʁo molʁo et=ewreje, ʃibit'e legut."

"Моноҕотчок?" мони.

"monoʁott'ok?" moni.

"Мэт шибичэ лэгудэ эт эwрэйэ," мони, "лэӈдоолит," мони, "шибичэ лэwдин."

"met ʃibit'e legude et=ewreje," moni, "leŋdoolit," moni, "ʃibit'e lewdin."

"Эл холлох," мони, "шибичэӈин, мэт иӈи," мони.

"el=qolloq," moni, "ʃibit'eŋin, met iŋi," moni.

"(мэткэ) тамун льэлги мидэдьэ титимиэлбэнньэй, ничаҕатум мэткэлэ."

"(metke) tamun l'elgi mided'e titimiel=benn'ej, nit'aʁatum metkele."

Дьэ Пиэтэр Бэрбэкинӈин ... мэдим эльэ.

d'e pieter berbekinŋin ... medim=el'e.

Дьэ чэйдьиэ шибичэ ноно молҕин таат кэбэч.

d'e t'ejd'ie ʃibit'e nono molʁin taat kebet'.

Таат мэнмэгэдэ апльэтайги шаалгэ аай йододач.

taat menmegede apl'etajgi ʃaalge aaj jododat'.

Оо дьэ эдьиэй льэгэ Пиэтэр Бэрбэкин.

oo d'e ed'iej l'ege pieter berbekin.

Апльэтай тудэгэт лодаай.

apl'etaj tudeget lodaaj.

Таат кэбэч.

taat kebet'.

Дьэ "мэткэт палаайэк," мони, "мэт чаачаагэт эл палаатэйэк."

d'e "metket palaajek," moni, "met t'aat'aaget el=palaatejek."

Дьэ таат кэбэч.

d'e taat kebet'.

Хонут хонут хонут хонут иркин ... иркин пулуткэ йахай.

qonut qonut qonut qonut irkin ... irkin pulutke jaqaj.

Чуульдьии пулут (?) дуу, лэмдик дуу? иркин пулуткэ.

t'uul'd'ii pulut (?)=duu, lemdik=duu? irkin pulutke.

Чуульдьии пулуттэгэ оольэлтэй.

t'uul'd'ii puluttege ool'eltej.

Аӈдьэги эрич.

aŋd'egi erit'.

Хоробо мучинбэн лэгооги чиэни молҕодоҕо омон шохной.

qorobo mut'in=ben legoogi t'ieni molʁodoʁo omon ʃoqnoj.

Дьэ тудэньэ модой.

d'e tuden'e modoj.

"Аа," мони, "титаат (аҕур) модол кэрийэтэ," мони, "аҕурпэл кэрийэтэ ... шоромо аӈдьэ (аалоо) лиэнунну омолотнунну."

"aa," moni, "titaat (aʁur) modol kerijete," moni, "aʁurpel kerijete ... ʃoromo aŋd'e (aaloo) lienunnu omolotnunnu."

"Пиэтэр Бэрбэкин мэт аӈдьэ омолот та!"

"pieter berbekin met aŋd'e omolot=ta!"

"Таӈниги льэк," мони, "чомоодьэ алҕуй оожии альбэштэлэ таат лолҕодайк.

"taŋnigi l'ek," moni, "t'omood'e alʁuj ooʒii al'beʃtele taat lolʁodajk.

Тэт, тэт ходоок," мони.

tet, tet qodook," moni.

"таӈ алҕуй лолҕайгэ табудэ льэтчэ."

"taŋ alʁuj lolʁajge tabude l'ett'e."

Дьэ таӈ алҕуй лолҕач.

d'e taŋ alʁuj lolʁat'.

Пиэтэр Бэрбэкин ньаачэдэ будиэ таат альбэшум таӈ оожиигэлэ, лолҕой оожиигэлэ.

pieter berbekin n'aat'ede budie taat al'beʃum taŋ ooʒiigele, lolʁoj ooʒiigele.

Оо аӈдьэдэйлэ чуму итогэдэйм.

oo aŋd'edejle t'umu itogedejm.

Лолҕой оожии ... падоомуй.

lolʁoj ooʒii ... padoomuj.

Дьэ таат шэйрэч.

d'e taat ʃejret'.

Шэйрэйдин льэй.

ʃejrejdin l'ej.

Шападаӈильпэ йоӈнойбэнпэк.

ʃapadaŋil'pe joŋnoj=benpek.

"Шападаӈильпэ тɵбиэӈик," мони.

"ʃapadaŋil'pe töbieŋik," moni.

Шападаӈильпэ таат тɵбиэӈи.

ʃapadaŋil'pe taat töbieŋi.

Махлоол шападаӈильгэт укэч.

maqlool ʃapadaŋil'get uket'.

Чиэньэ молҕо тэбиэй.

t'ien'e molʁo tebiej.

Дьэ чиэньэ молҕодоҕон хоробо мучинбэн лэгооги таӈ ниӈиэдамунпэги йоӈнот ньугэрэдамунпэги чумут титаат йоӈной.

d'e t'ien'e molʁodoʁon qorobo mut'in=ben legoogi taŋ niŋiedamunpegi joŋnot n'ugeredamunpegi t'umut titaat joŋnoj.

Пиэтэр Бэрбэкин тамун молҕодоҕо амлэч, амлэч.

pieter berbekin tamun molʁodoʁo amlet', amlet'.

Тинтаӈ ... пукижэч.

tintaŋ ... pukiʒet'.

Шукумэ тии аӈчиилаам.

ʃukume tii aŋt'iilaam.

Аӈчиит аӈчиит ɵйльэ, Пиэтэр Бэрбэкингэлэ эл нугунуй.

aŋt'iit aŋt'iit öjl'e, pieter berbekingele el=nugunuj.

Тинтаӈ хоробо амунпэгэлэ шападаӈильгэт пуллугудэ пэйжиим.

tintaŋ qorobo amunpegele ʃapadaŋil'get pullugude pejʒiim.

Таӈ хоробо ажуу мони, "оо Пиэтэр Бэрбэкин мэтньэ мэтньэ иркильэн пуллугудэ пэшшэймэк."

taŋ qorobo aʒuu moni, "oo pieter berbekin metn'e metn'e irkil'en pullugude peʃʃejmek."

Дьэ Пиэтэр Бэрбэкин айаай.

d'e pieter berbekin ajaaj.

Дьэ тинтаӈ пулут ньумудьиик пэшшэймэлэ.

d'e tintaŋ pulut n'umud'iik peʃʃejmele.

"Пиэтэр Бэрбэкин," мони, "тэтин надоӈоотэй ма!" мони.

"pieter berbekin," moni, "tetin nadoŋootej ma!" moni.

Дьэ Пиэтэр Бэрбэкин тудэ йолоҕопиэдичэгэлэ таат (шин льэн) чакитайм.

d'e pieter berbekin tude joloʁopiedit'egele taat (ʃin l'en) t'akitajm.

Нугэн титаат тоттич.

nugen titaat tottit'.

Чоҕойэлэ титаат чоҕум, чинэйм, чоҕум.

t'oʁojele titaat t'oʁum, t'inejm, t'oʁum.

Дьэ шэйрэч.

d'e ʃejret'.

Тинтаӈ пулут миньдэлэ таӈ льэдэйлэ йолоҕопиэдичэдэйлэ лэгум, лэгум.

tintaŋ pulut min'dele taŋ l'edejle joloʁopiedit'edejle legum, legum.

"Дьэ мэткэт палаайэк," мони, "мэт паабаагэт бааба-йагаагэт эл поньоотэйэк, эл палаатэйэк."

"d'e metket palaajek," moni, "met paabaaget baaba-jagaaget el=pon'ootejek, el=palaatejek."

Хонут хонут хонут иркин чугэк дуу, лэмдик дуу? таат бэлэм чугэгэн хони.

qonut qonut qonut irkin t'ugek=duu, lemdik=duu? taat belem t'ugegen qoni.

Бааба-йагаагэ йахай.

baaba-jagaage jaqaj.

"Оо Пиэтэр Бэрбэкин киэчэк," мони.

"oo pieter berbekin kiet'ek," moni.

"Дьэ мэтньэ моттойэк," мони.

"d'e metn'e mottojek," moni.

Таӈгэлэ тэрикэӈоожиит модой.

taŋgele terikeŋooʒiit modoj.

Уɵньэӈи тудэгэт.

uön'eŋi tudeget.

Таӈ уɵги (чом) чоммуй.

taŋ uögi (t'om) t'ommuj.

Пиэтэр Бэрбэкинӈин мони, "идьии эмэй," мони, "ньэ лэмэлэ эл кэчиитэй, таӈниги тэтэк лэктэмлэ," мони.

pieter berbekinŋin moni, "id'ii emej," moni, "n'e=lemele el=ket'iitej, taŋnigi tetek lektemle," moni.

"Таат тамун йалаа мэтэк лэктэмлэ.

"taat tamun jalaa metek lektemle.

(шэйрэй) льэӈин хон, унуӈ йаҕилӈин хон," мони.

(ʃejrej) l'eŋin qon, unuŋ jaʁilŋin qon," moni.

"Атахун угурчэраа оҕоотэй, тамун чинэйк.

"ataqun ugurt'eraa oʁootej, tamun t'inejk.

Шэпинкэги оожиигэ чандэ кэбэйтэй, тамун анабуsкааӈоон аак," мони, "чугоон аак," мони.

ʃepinkegi ooʒiige t'ande kebejtej, tamun anabuskaaŋoon aak," moni, "t'ugoon aak," moni.

"Дьэ эмэй кэлтэй, таат ɵрньэти," мони, "Пиэтэр Бэрбэкин мигидэ йуɵдэйк, мит уɵ хаартэгэ, эл льуɵдэйлэк," мони, "тэт".

"d'e emej keltej, taat örn'eti," moni, "pieter berbekin migide juödejk, mit uö qaartege, el=l'uödejlek," moni, "tet".

Дьэ чугоон таат льэй.

d'e t'ugoon taat l'ej.

(поньхараа) угурчэраагэлэ шэпинкэдэйлэ чинэйм.

(pon'qaraa) ugurt'eraagele ʃepinkedejle t'inejm.

Унуӈгэ чандэ хадин кэбэйл, табудэк анабуsкааӈоон аамэлэ.

unuŋge t'ande qadin kebejl, tabudek anabuskaaŋoon aamele.

Чугоон аам.

t'ugoon aam.

Дьэ таат анабуsкаагэлэ оожиигэ льэм, чолҕайм.

d'e taat anabuskaagele ooʒiige l'em, t'olʁajm.

Бааба-йагаа андаат шубэжэги шубэжэлэ мэдэйл.

baaba-jagaa andaat ʃubeʒegi ʃubeʒele medejl.

Тудэ ибишиипэгэлэ титаат миньдэлэ титаат пэйжиим, шубэжэй.

tude ibiʃiipegele titaat min'dele titaat pejʒiim, ʃubeʒej.

"Льэк," мони, "мит уɵ хаартэгэ," мони, "мигидэ йуɵдэйк."

"l'ek," moni, "mit uö qaartege," moni, "migide juödejk."

Тамун титаат чуть йуɵдэч.

tamun titaat chut' juödet'.

Тинтаӈ тудэ уɵгэлэ шашаҕадайм.

tintaŋ tude uögele ʃaʃaʁadajm.

Эймундэдэйлэ таат айим.

ejmundedejle taat ajim.

Мондьаат оожиигэ ал альбэшум.

mond'aat ooʒiige al=al'beʃum.

Таӈдиэт унуӈгэ лэдудэ кэбэч анабуsкаалэ.

taŋdiet unuŋge ledude kebet' anabuskaale.

"Дьэ мэткэт кэбэйэк," мони, "атахун багатиргэт (эл поньоо) эл кэбэтэйэк."

"d'e metket kebejek," moni, "ataqun bagatirget (el=pon'oo) el=kebetejek."

Дьэ таат хони.

d'e taat qoni.

Хонут хонут хонут хонут иркин чомоодьэ чорхогэ йахай.

qonut qonut qonut qonut irkin t'omood'e t'orqoge jaqaj.

Андаа атахун багатирпэк кимдьиӈил.

andaa ataqun bagatirpek kimd'iŋil.

Кимдьит чиилэ улумулгэ таат абудаальэлӈи.

kimd'it t'iile ulumulge taat abudaal'elŋi.

Ходооӈи.

qodooŋi.

Таат кэнигильэ мони, "дьэ мит чиилэ улумугэ," мони, "мо ходоойиили.

taat kenigil'e moni, "d'e mit t'iile ulumuge," moni, "mo=qodoojiili.

Мэтул хамиэк, адиӈ багатир кудэдэгэ," мони.

metul qamiek, adiŋ bagatir kudedege," moni.

"Таӈниги (мэтул) мэт тэтул тэт нумэӈин йохтот," мони.

"taŋnigi (metul) met tetul tet numeŋin joqtot," moni.

Дьэ таӈ багатиргэлэ атахлоот кудэдэӈаа.

d'e taŋ bagatirgele ataqloot kudedeŋaa.

Тамун нигидэч, льэӈоот кудэй, пиэрииньэйбэн нодоӈоот кудэй.

tamun nigidet', l'eŋoot kudej, pieriin'ej=ben nodoŋoot kudej.

Таат тудэ будиэ имдом, таат кэбэйӈи.

taat tude budie imdom, taat kebejŋi.

Тудэ нумэгэ йахаӈи.

tude numege jaqaŋi.

Аай шоромоӈоот кудэй.

aaj ʃoromoŋoot kudej.

"Дьэ Пиэтэр Бэрбэкин," мони, "дьэ мэт тэтул тэт нумэӈин хонтот."

"d'e pieter berbekin," moni, "d'e met tetul tet numeŋin qontot."

Дьэ нодоӈоот кудэй.

d'e nodoŋoot kudej.

Тудэ будиэ имдом, таат мэриэшум.

tude budie imdom, taat merieʃum.

Дьэ туɵн тудэ гоораткэ йохтом.

d'e tuön tude gooratke joqtom.

"Мэт," мони, "мэтньэ мэт тэтул кэчиилоол (эл) нилгиӈин эл пундулэк," мони.

"met," moni, "metn'e met tetul ket'iilool (el) nilgiŋin el=pundulek," moni.

Дьэ таат льэллэ кэбэч.

d'e taat l'elle kebet'.

Тудэ нумэӈин мэриэч.

tude numeŋin meriet'.

Дьэ Пиэтэр Бэрбэкин лэмэн надоӈоодьуɵнгэлэ кэчиитэмлэбэнгэлэ чуму кэчиим.

d'e pieter berbekin lemen nadoŋood'uöngele ket'iitemle=bengele t'umu ket'iim.

Дьэ иммуллэ оожэшльэлӈаа.

d'e immulle ooʒeʃl'elŋaa.

Таат угийэлмэ укэч.

taat ugijelme uket'.

Тинтаӈ багатир эндии ньаачэдэ ньаачэдэ киэйиэ льэй.

tintaŋ bagatir endii n'aat'ede n'aat'ede kiejie l'ej.

"Мэт тэтин эл модьэ," мони, "мэтньэ мэт тэтул кэчиилоол эл пундулэк."

"met tetin el=mod'e," moni, "metn'e met tetul ket'iilool el=pundulek."

"Это эл мэтэк таа льэл," мони, "это хмиэльэк таа лиэльэлул.

"eto el=metek taa l'el," moni, "eto qmiel'ek taa liel'elul.

Хмиэль (?) мэткэлэ анньэшум."

qmiel' (?) metkele ann'eʃum."

"Лэмдик тамун хмиэль моноолбэн?

"lemdik tamun qmiel' monool=ben?

Тэт мэтин кэчиик," мони.

tet metin ket'iik," moni.

Лэмэн бочоонок бочооноккэлэ хонтом.

lemen bot'oonok bot'oonokkele qontom.

"Туɵн оожок," мони, "угийэлмэ (мэтин) мэт тэтул йуɵйиит."

"tuön ooʒok," moni, "ugijelme (metin) met tetul juöjiit."

Дьэ нумэӈин кэбэч.

d'e numeŋin kebet'.

Угийэлмэ киэч.

ugijelme kiet'.

Тинтаӈ багатир таӈ хмиэль оожоллэ (лэмэн льэплэ) йаамаплэк аальэлмэлэ пиэпэлэк (?) уйильэлмэлэ.

tintaŋ bagatir taŋ qmiel' ooʒolle (lemen l'eple) jaamaplek aal'elmele piepelek (?) ujil'elmele.

"Идьии йуɵк," мони, "дьэ мэт убуй молльэлдьэ тэтин, эл мэтэк таа льэл, хмиэльэк."

"id'ii juök," moni, "d'e met ubuj moll'eld'e tetin, el=metek taa l'el, qmiel'ek."

Пиэтэр Бэрбэкин тэт тэт омоч аамэк, тэт омоч уйильэлмэк.

pieter berbekin tet tet omot' aamek, tet omot' ujil'elmek.

Идьии мэтньэ кэлоол иском табудэ шоромоӈин ниэдьириик."

id'ii metn'e kelool iskom tabude ʃoromoŋin nied'iriik."

Ньаадудэ.

n'aadude.